Gdy świat w 2020 roku zamarł, a uczelnie zamknęły swoje drzwi, mało kto przypuszczał, że ta nagła sytuacja wywróci do góry nogami cały system edukacji. Wymuszone przejście na nauczanie zdalne początkowo traktowano jako rozwiązanie tymczasowe. Z czasem okazało się jednak, że to, co miało być prowizorycznym ratunkiem, stało się początkiem trwałej transformacji. Jak pandemia zmieniła sposób, w jaki studiujemy? Jakie trwałe ślady zostawiła w podejściu do nauki wyższej? I dlaczego studia zdalne nie tylko przetrwały, ale dziś zyskują na popularności?

Zmiana, która przyszła nagle

Pandemia COVID-19 zmusiła niemal każdą instytucję edukacyjną – od przedszkoli po uniwersytety – do natychmiastowego przejścia na tryb zdalny. Dla wielu wykładowców był to pierwszy kontakt z platformami do wideokonferencji, a dla studentów – rewolucja w codziennej rutynie. Brak sal wykładowych, konieczność organizacji własnego czasu, nauka w domowych warunkach – wszystko to wymagało szybkiej adaptacji.

Nie wszystkie uczelnie poradziły sobie z tym wyzwaniem równie dobrze. Część z nich potraktowała edukację online jako chwilowy kompromis, minimalizując kontakt i ograniczając zaangażowanie. Inne natomiast wykorzystały ten czas do gruntownej modernizacji systemu kształcenia, inwestując w platformy e-learningowe, szkoląc kadrę i budując nowe formaty zajęć.

Zdalna edukacja – więcej niż tylko „plan B”

Po pierwszym szoku pandemicznym przyszedł moment refleksji. Okazało się, że studenci, którzy początkowo narzekali na brak interakcji i „prawdziwego kontaktu”, zaczęli dostrzegać zalety nauki online. Możliwość elastycznego planowania dnia, oszczędność czasu na dojazdy, nagrywane wykłady dostępne do powtórki, brak konieczności przenoszenia życia do innego miasta – to wszystko zaczęło przemawiać na korzyść zdalnych form nauczania.

Co więcej, wiele osób podkreślało, że zdalne studia uczą większej odpowiedzialności, samodzielności i organizacji – kompetencji, które dziś są niezwykle cenione na rynku pracy. Zmieniła się też relacja student-wykładowca: mniej hierarchiczna, bardziej partnerska, oparta na komunikacji cyfrowej i wspólnej pracy projektowej.

Boom na edukację zdalną – chwilowy trend czy nowa rzeczywistość?

Dane mówią same za siebie – po pandemii zainteresowanie studiami online nie tylko nie spadło, ale nadal rośnie. Uczelnie, które rozwinęły swoją ofertę zdalną, przyciągają dziś studentów z różnych zakątków kraju (a często i świata), którzy w innych warunkach nie mogliby pozwolić sobie na klasyczne studia dzienne.

Wielu z nich to osoby pracujące, młodzi rodzice, ludzie mieszkający w mniejszych miejscowościach czy nawet za granicą. Dla nich nauka w trybie online jest nie tyle wyborem, co szansą – często jedyną realną. Dlatego uczelnie, które traktują edukację zdalną poważnie, oferując wysoki poziom, sprawną obsługę, dobrych wykładowców i dopracowane programy, zdobywają ogromną przewagę konkurencyjną.

Przykładem takiego podejścia może być model funkcjonowania Polskiej Uczelni Wirtualnej – więcej informacji na temat znajdziesz tu: https://www.gowork.pl/poradnik/28/rozwoj-osobisty/dlaczego-studia-online-w-puw-to-realna-alternatywa-dla-edukacji-stacjonarnej/

Co się zmieniło na dobre?

Wbrew temu, co sądziło wielu sceptyków, pandemia nie tylko nie obniżyła jakości kształcenia – w wielu przypadkach doprowadziła do jej poprawy. Wymusiła modernizację technologiczną uczelni, pobudziła kreatywność wykładowców, a studentów zmusiła do większej aktywności i samodzielności.

Zwiększyła się też świadomość, że edukacja nie musi wyglądać tak samo dla każdego. Różne tryby życia, różne potrzeby i możliwości nie muszą być przeszkodą w zdobywaniu wykształcenia. Dzięki zdalnym studiom każdy może uczyć się w swoim rytmie, we własnych warunkach i bez konieczności rezygnacji z innych aktywności – zawodowych, rodzinnych czy społecznych.

Hybryda jako złoty środek?

Nie oznacza to oczywiście, że klasyczne uczelnie znikną. Wręcz przeciwnie – wiele osób nadal ceni sobie atmosferę kampusu, fizyczne spotkania czy bezpośredni kontakt z wykładowcą. Dlatego najbardziej prawdopodobnym kierunkiem rozwoju jest model hybrydowy, łączący zalety obu światów.

Z jednej strony – elastyczność, dostępność i nowoczesność edukacji online. Z drugiej – kontakt z ludźmi, praca w grupie, warsztaty, praktyki i inne formy aktywności, które trudno zrealizować zdalnie. Ten model nie tylko odpowiada na różne potrzeby studentów, ale i pozwala uczelniom efektywniej zarządzać zasobami.

Edukacja po pandemii – więcej niż technologia

Na koniec warto podkreślić, że rewolucja w edukacji to nie tylko kwestia technologii. To także – a może przede wszystkim – zmiana mentalności. Uczymy się dziś inaczej: bardziej świadomie, bardziej krytycznie, częściej z własnej potrzeby niż z obowiązku. Studiowanie stało się wyborem, a nie „etapem życia”.

Dzięki pandemii zrozumieliśmy też, że edukacja nie ma jednego, uniwersalnego modelu. Może odbywać się w różnych formach, językach, rytmach. Może być synchroniczna i asynchroniczna, lokalna i globalna, formalna i nieformalna. A to otwiera drzwi do jeszcze większych przemian.

Artykuł zewnętrzny.