Śmierć bliskiej osoby a formalności – co trzeba zrobić, by otrzymać pieniądze z polisy na życie?

Redakcja

13 maja, 2025

Śmierć bliskiej osoby to zawsze szok i ogromne emocjonalne obciążenie. W obliczu straty niewiele osób myśli o dokumentach, formalnościach czy procedurach, które niestety stają się nieodzowne niemal od razu. Jedną z kluczowych kwestii, z którymi mierzą się rodziny zmarłych, jest uzyskanie należnych świadczeń z tytułu polisy na życie. Choć teoretycznie ma to być prosta, wręcz automatyczna procedura, w praktyce wiele osób nie wie, od czego zacząć, jakie dokumenty zebrać, gdzie się udać i ile trwa oczekiwanie na wypłatę. Czasem niewiedza lub drobne błędy mogą znacząco opóźnić cały proces albo nawet skutkować decyzją odmowną ze strony ubezpieczyciela. Ten artykuł jest przewodnikiem, który krok po kroku wyjaśnia, jak postępować po śmierci bliskiego, który miał polisę na życie – i jak skutecznie przejść przez całą procedurę wypłaty świadczenia.

Kto może ubiegać się o świadczenie z polisy?

Najważniejszą osobą w kontekście wypłaty świadczenia z polisy jest tzw. uposażony, czyli osoba wskazana przez ubezpieczonego jako beneficjent. Może to być współmałżonek, dziecko, rodzeństwo, partner życiowy – ale także dowolna inna osoba, niezależnie od pokrewieństwa. Jeżeli w polisie nie został wskazany uposażony, świadczenie wypłacane jest spadkobiercom, zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego lub testamentowego. Warto już na tym etapie wiedzieć, że ubezpieczenie na życie nie wchodzi do masy spadkowej, jeżeli został wyznaczony uposażony – to bardzo istotna różnica, bo oznacza, że świadczenie przysługuje bez konieczności przeprowadzenia postępowania spadkowego.

Jeśli zmarły był właścicielem więcej niż jednej polisy, do każdej z nich należy złożyć osobny wniosek. Możliwe jest również, że uposażeni w poszczególnych polisach będą różni – dlatego kluczowe jest wcześniejsze uporządkowanie dokumentacji i wiedza o zawartych umowach ubezpieczenia.

Jakie dokumenty trzeba przygotować?

Procedura wypłaty świadczenia rozpoczyna się od złożenia wniosku o wypłatę. Do niego należy dołączyć podstawowe dokumenty, bez których ubezpieczyciel nie rozpatrzy sprawy. Najważniejszym z nich jest akt zgonu – dokument urzędowy wydawany przez Urząd Stanu Cywilnego. Niektóre firmy wymagają również skróconego odpisu aktu zgonu lub jego oryginału. Kolejnym wymaganym dokumentem może być karta zgonu lub dokumentacja medyczna, w zależności od tego, jaki był zakres ubezpieczenia – w przypadku polis obejmujących np. śmierć wskutek wypadku, mogą być potrzebne dodatkowe zaświadczenia policyjne lub medyczne.

Jeśli ubezpieczony wskazał konkretnego uposażonego, ten musi przedstawić swój dowód tożsamości oraz – jeśli nie jest osobą spokrewnioną – ewentualne oświadczenie o zgodności danych. W przypadku braku wskazania uposażonego, potrzebne będzie postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia od notariusza.

Niektóre firmy umożliwiają zgłoszenie roszczenia online, ale nawet w takim przypadku oryginały dokumentów mogą być wymagane w dalszym etapie.

Gdzie i jak zgłosić wniosek o wypłatę?

Wniosek o wypłatę świadczenia można złożyć bezpośrednio w placówce ubezpieczyciela, za pośrednictwem agenta, przez infolinię lub – coraz częściej – przez internetowe formularze dostępne na stronach firm ubezpieczeniowych. Niezależnie od wybranej formy, kluczowe jest dołączenie kompletu wymaganych dokumentów, bo brak choćby jednego z nich może wydłużyć procedurę lub skutkować odmową rozpatrzenia zgłoszenia.

W momencie składania wniosku warto również zapytać o orientacyjny czas realizacji – zgodnie z przepisami, ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić świadczenie nie później niż 30 dni od daty zgłoszenia roszczenia. W szczególnych przypadkach – np. gdy konieczne są dodatkowe ustalenia – termin może zostać wydłużony, ale firma musi pisemnie uzasadnić przyczynę opóźnienia.

Aby lepiej zrozumieć cały mechanizm wypłaty – od zgłoszenia do decyzji – można zapoznać się z dokładnym opisem procesu, który został przedstawiony tu: https://www.lublin112.pl/jak-dziala-wyplata-swiadczenia-z-ubezpieczenia-na-zycie-proces-krok-po-kroku/

To kompendium wiedzy, które pozwala uporządkować wszystkie etapy i uniknąć błędów formalnych.

Ile trwa wypłata i od czego to zależy?

Choć ustawowy termin to 30 dni, w praktyce wypłata świadczenia może nastąpić wcześniej – nawet w ciągu kilku dni roboczych, jeśli wszystkie dokumenty zostały dostarczone, a sytuacja nie budzi wątpliwości. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy zgon nastąpił z przyczyn naturalnych, a polisa była standardowa. Dłuższy czas może być potrzebny w sytuacjach niestandardowych – np. gdy śmierć nastąpiła w wyniku wypadku, gdy doszło do sporu co do uposażonego lub gdy ubezpieczyciel podejrzewa tzw. próbę wyłudzenia świadczenia.

Warto wiedzieć, że jeśli firma opóźnia wypłatę bez uzasadnienia, można domagać się nie tylko należnego świadczenia, ale również odsetek ustawowych za zwłokę. W skrajnych przypadkach sprawa może trafić do Rzecznika Finansowego lub sądu – dlatego warto zachować wszelką korespondencję, potwierdzenia złożenia wniosku i kopie dokumentów.

Podsumowanie: formalności są nieuniknione, ale można je przejść bez stresu

W obliczu śmierci bliskiej osoby każdy z nas marzy o tym, by nie musieć mierzyć się z urzędami, formularzami i regulaminami. Niestety, procedura wypłaty świadczenia z polisy na życie to część rzeczywistości, której nie da się pominąć. Dobra wiadomość jest jednak taka, że można się do niej dobrze przygotować. Wystarczy znać swoje prawa, wiedzieć, gdzie i co złożyć, oraz jak wygląda cały proces – od zgłoszenia po decyzję i wypłatę.

Zadbajmy o to wcześniej – rozmawiając z bliskimi o dokumentach, przechowując kopie polis, aktualizując dane uposażonych. Bo wtedy, gdy nadejdzie najtrudniejszy moment, nie będziemy musieli walczyć o to, co słusznie się należy. Będziemy mogli skupić się na żałobie i spokojnym domknięciu spraw.

Artykuł zewnętrzny.

Polecane: